نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 * عضو هیات علمی، گروه مهندسی صنایع، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه زنجان.

2 کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر عباس، بندر عباس

3 کارشناسی ارشد، گروه مدیریت صنعتی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی )ره(، قزوین.

چکیده

پالایشگاه‌ها از جمله صنایع تبدیلی از ماده اولیه نفت و گاز هستند که در صورت عدم مدیریت صحیح، فرآیند تولید آنها و همچنین محصولات تولید شده توسط این شرکت‌ها می‌تواند تاثیرات زیست محیطی بسیار نامطلوبی به همراه داشته باشد. امروزه این شرکت‌ها تمام تلاش خود را به کار می‌گیرند تا آسیب‌های زیست محیطی وارده از طریق محصولات و زنجیره تامین، تولید و توزیع خود را به حداقل برسانند. اولین گام برای مدیریت صحیح تاثیرات زیست محیطی، توجه به شرایط فعلی و ارزیابی صحیح از محصولات تولیدی می‌باشد. در این مقاله روشی برای ارزیابی درجه سبز بودن محصولات پالایشگاه‌ها ارائه می‌شود که برای این منظور ابتدا پارامترهای موثر بر سبز بودن محصول تعیین شده و در ادامه در قالب یک ساختار سلسله مراتبی دسته بندی می‌شوند. با توجه به عدم امکان تعریف تابعی صریح برای ارزیابی نحوه تاثیر پارامترها در افزایش یا کاهش درجه تطابق محصول با شرایط زیست محیطی، از کنترلرهای فازی استفاده شده و با بکارگیری پایگاه قواعد ممدانی، یک سیستم استنتاج سلسله مراتبی برای تعیین درجه سبز بودن محصولات تولیدی پالایشگاه ها ارائه شده است. کارایی مدل ارائه شده با پیاده سازی آن بر روی تعدادی از محصولات پالایشگاه بندرعباس ارزیابی شده و نتایج بدست آمده عملکرد منطبق بر واقعیت سیستم استنتاج ارائه شده را تایید می‌کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Petroleum Products Greenness Degree Evaluation Using Fuzzy Hierarchy Inference System

نویسندگان [English]

  • Amir Yousefli 1
  • Vahid Karimpour Khameneh 2
  • Reza Norouzi 3

1 Department of Industrial Engineering, Engineering Faculty, University of Zanjan, Zanjan, Iran

2 M.Sc. in Industrial Engineering, Department of Industrial Engineering, Islamic Azad University, Bandar Abbas Branch, Bandar Abbas, Iran

3 M.A. in Industrial Management, Department of Industrial Management, Social Science Faculty, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran

چکیده [English]

Refineries, including the conversion industries, use oil and gas as row materials and their production processes and products could be so harmful to the environment if they could not manage properly. Nowadays, these companies are working hard to minimize the environmental damages caused by their products, production processes, supply chain, distribution methods and etc. The first step to manage environmental impacts properly, is considering the current condition and correct evaluation of products. In this paper a new method is presented to evaluate the refinery products degree of greenness. The developed model consists of influencing parameters on greenness degree, which are classified in a hierarchical structure. Due to the difficulties in defining an explicit function, fuzzy controllers are implemented to infer degree of greenness based on influencing parameters values. Effectiveness of the presented model is evaluated by assessing the greenness degree of Bandar Abbas refinery products and the results reflect good performance of the developed model.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Green Supply Chain
  • Green Product
  • Products Greenness Degree
  • Fuzzy Rule Base
  • Fuzzy Hierarchy Inference
       احمدی، سید علی اصغر، افشاری، محمد علی و شکاری، حمیده (1392)، «ارائه مدلی برای سنجش موفقیت سازمان­ها در مدیریت زنجیره تامین سبز با رویکرد انتخاب تامین کننده سبز(مورد: شرکت فولاد آلیاژی ایران)»، پژوهشنامه بازرگانی، سال 17 ، شماره 66، صص 95-127.
       صفایی قادیکلایی، عبدالحمید، طبیبی، محمد رضا و حاجی آبادی، فاطمه (1392)، «ارائه رویکرد ترکیبی ANP-DEMATLR فازی جهت اولویت بندی معیارهای ارزیابی عملکرد تامین کننده سبز: شرکت دیزل سنگین ایران، پژوهش‌های مدیریت در ایران، سال 7، شماره 17، صص 195-215.
       مهدوی، علی و قادیکلایی، عبدلحمید صفایی(1395)، « رتبه بندی تامین کنندگان در زنجیره تامین سبز با تکنیک ویکور فازی مطالعه موردی :شرکت سوربن شمال»، دومین کنفرانس بین المللی مدیریت و فناوری اطلاعات و ارتباطات، تهران، شرکت خدمات برتر.
ب) انگلیسی
    Abreu, M. Florentina. , Alves, Anabela C. and Moreira, Francisco. (2017), "Lean-Green models for eco-efficient and sustainable production", Energy, No.137 , PP. 846-853.
    Azapagic, Adisa. (2004), "Developing a framework for sustainable development indicators for the mining and minerals industry", Journal of Cleaner Production, No.12(6), PP. 639-662.
Chen, T. Y., Ku, T. C. and Tsui, C. W. (2008), "Determining attribute importance based on triangular and trapezoidal fuzzy numbers in (z) fuzzy measures". Paper presented at the 19th International Conference on Multiple Criteria Decision Making ,PP. 75-76.
Hong, Z., Wang, H., & Gong, Y. (2019). “Green product design considering functional-product reference”. International Journal of Production Economics210, 155-168.
Hsu, C. W., and Hu, A. H. (2008), "Green supply chain management in the electronic industry", International Journal of Environmental Science & Technology, No.5(2),PP. 205-216.
Kuo, R. J., Wang, Y. C., and Tien, F. C. (2010), "Integration of artificial neural network and MADA methods for green supplier selection", Journal of Cleaner Production,No. 18(12),PP. 1161-1170
Large, R. O., and Thomsen, C. G. (2011), "Drivers of green supply management performance: Evidence from Germany". Journal of Purchasing and Supply Management, No. 17(3),PP. 176-184.
Muñoz-Villamizar, A., Santos, J., Montoya-Torres, J. R., & Ormazábal, M. (2018). Environmental Assessment Using a Lean Based Tool. In Service Orientation in Holonic and Multi-Agent Manufacturing (pp. 41-50). Springer, Cham.
Ng, C. Y. (2010), "Evaluation of Eco Design Alternatives using Fuzzy AHP Methodology", Design Principles & Practice: An International Journal, NO.4(1). PP. 1-13.
Ninlawan, C., Seksan, P., Tossapol, K., and Pilada, W. (2010, March), "The implementation of green supply chain management practices in electronics industry", In Proceedings of the international multiconference of engineers and computer scientists, No.3, PP.17-19.
Romero-García, J. M., Gutiérrez, C. D. B., Toro, J. C. S., Alzate, C. A. C., & Castro, E. (2018). “Environmental Assessment of Biorefineries”. In Biosynthetic Technology and Environmental Challenges (pp. 377-401). Springer, Singapore.
Sabaghi, M., Mascle, C., Baptiste, P., and Rostamzadeh, R. (2016), "Sustainability assessment using fuzzy-inference technique (SAFT): A methodology toward green products", Expert Systems with Applications, No. 56,PP. 69-79.
Seuring, S., and Müller, M. (2008), "From a literature review to a conceptual framework for sustainable supply chain management", Journal of cleaner production, No.16(15), PP.1699-1710.
Topgul, M. H., Kilic, H. S., & Tuzkaya, G. (2018). “Assessment of Supply Chain Greenness: A Literature Review”. In Green Production Strategies for Sustainability (pp. 27-53). IGI Global.
Topgul, M. H., Kilic, H. S., & Tuzkaya, G. (2019, July). “Supply Chain Greenness Assessment Based on Intuitionistic Fuzzy Approaches”. In International Conference on Intelligent and Fuzzy Systems (pp. 472-480). Springer, Cham.
Tsai, Sang-Bing,  Xue, You-Zhi, Huang, Po-Yu, Zhou, Jie, Li, Guo-Dong, Guo, Wei-Feng; … Shang, Zhi-Wen. (2015), "Establishing a criteria system for green production", Proceedings of the Institution of Mechanical Engineers, Part B: Journal of Engineering Manufacture, No.229(8), PP.1395-1406.
Tsai, S. B., Wei, Y. M., Chen, K. Y., Xu, L., Du, P., & Lee, H. C. (2016). “Evaluating green suppliers from a green environmental perspective”. Environment and Planning B: Planning and Design, 43(5), 941-959.
Tuzkaya, G., Ozgen, A., Ozgen, D., and Tuzkaya, U. R. (2009), "Environmental performance evaluation of suppliers: A hybrid fuzzy multi-criteria decision approach", International Journal of Environmental Science & Technology, No.6(3),PP. 477-490.
Zhu, Q., and Sarkis, J. (2006), "An inter-sectoral comparison of green supply chain management in China: drivers and practices", Journal of cleaner production, No.14(5), PP. 472-486.
Zhu, Q., Sarkis, J., and Lai, K. H. (2008), "Green supply chain management implications for “closing the loop”", Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, No. 44(1), PP.1-18.
Zhu, W., & He, Y. (2017). “Green product design in supply chains under competition”. European Journal of Operational Research258(1), 165-180.
Zimmermann, H. J. (1992). Fuzzy Set Theory and Its Applications Second, Revised Edition. Kluwer academic publishers.