نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار و عضو هیات علمی گروه مدیریت، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان

2 دانشیار و عضو هیات علمی گروه مدیریت، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان.

3 دانشجوی دکتری مدیریت تولید و عملیات دانشگاه علامه طباطبائی.

چکیده

امروزه سازمان‌ها در محیطی که با تغییر روزافزون همراه است، باید به‌اندازه کافی انعطاف‌پذیر باشند تا بتوانند هم تهدیدات غیرقابل‌پیش‌بینی و فرصت‌های موجود در آینده نامطمئن را مدیریت کنند و هم منجر به عملکرد بهتر گردند. آن‌ها همچنین می‌بایست فرایندهای خود را برای دستیابی به کارایی عملیاتی بهینه سازند. از طرفی، ظرفیت جذب عملیاتی یک قابلیت یادگیری مهم است که ممکن است توضیح دهد چرا برخی از شرکت‌ها، قادر به ایجاد پاسخ مؤثرتری به عدم اطمینان محیطی هستند. در این پژوهش تأثیر عدم اطمینان محیطی با میانجیگری انعطاف‌پذیری تولید و کارایی عملیاتی و تعدیل گری ظرفیت جذب عملیاتی بر عملکرد شرکت‌های تولیدی و همچنین تأثیر انعطاف‌پذیری تولید بر کارایی عملیاتی مورد آزمون واقع شده است. ابزار مورداستفاده به‌منظور گردآوری اطلاعات، پرسشنامه می‌باشد که توسط مدیران 101 شرکت تولیدی فعال در شهرستان رشت تهیه شده است. برای تجزیه‌وتحلیل داده­ها نیز، از تکنیک مدل­سازی معادلات ساختاری (SEM) با رویکرد حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده شد. یافته‌ها نشان می‌دهد که می‌توان عملکرد شرکت را با افزایش انعطاف‌پذیری تولید و کارایی عملیاتی بالا برد و همچنین با افزایش انعطاف‌پذیری، پاسخ مؤثرتری به تغییرات محیطی داد. نتایج پژوهش تأثیر انعطاف‌پذیری تولید بر کارایی عملیاتی و همچنین تعدیل گری ظرفیت جذب عملیاتی را تائید می‌کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Impact of Environmental Uncertainty, Manufacturing Flexibility and Operational Efficiency on Firm Performance: The Moderating role of the Operational Absorptive Capacity

نویسندگان [English]

  • Mostafa Ebrahimpour Azbari 1
  • Mohsen Akbari 2
  • Fatemeh Rafiei Rashtababdi 3

چکیده [English]

Today, organizations in an environment with growing changes, should be flexible enough to manage unpredictable threats and opportunities in an uncertain future and lead to better performance. Also, they should optimize their business processes to achieve operational efficiency. Besides, Operational absorptive Capacity is a significant learning capabilities that may explain why some companies are enable to create a more effective response to environmental uncertainties. In this study, the impact of environmental uncertainty mediated by manufacturing flexibility and operational efficiency and moderating role of operational absorptive capacity on the performance of manufacturing firms has been tested. Also, the effect of manufacturing flexibility on the operational efficiency has been tested. A questionnaire is used as an instrument to collect data that is provided by experts and managers of 101 manufacturing companies in Rasht province. For the data analysis, structural equation modeling techniques (SEM) with the approach of Partial Least Squares (PLS) has been used. The results show that the company's performance can be improved by increasing manufacturing flexibility and operational efficiency . Also, with increasing flexibility, can provide more effective responses to environmental changes. The results confirmed the effect of manufacturing flexibility on the operational efficiency, as well as moderating role of operational absorptive capacity

کلیدواژه‌ها [English]

  • Manufacturing Flexibility
  • Operational Absorptive Capacity
  • Operational Efficiency
  • Environmental Uncertainty
  • Performance
بختیاری، صادق؛ دهقانی زاده، مجید، حسینی پور، سید مجتبی. (1393). تحلیل از بهره‌وری نیروی کار در بخش تعاونی، مطالعه موردی تعاونی‌های صنعتی استان یزد. فرایند مدیریت توسعه، دوره27، شماره3، پیاپی 89، صص 45-73.
حاجی پور، بهمن. (1385). تبیین ارتباط ذهنیت مشترک، ظرفیت جذب دانش و نوآوری و انعطاف‌پذیری در سازمان: بررسی شرکت‌های عمده تولید دارو در کشور. (رساله دکترا). دانشگاه شهید بهشتی. ایران
حاجی پور، بهمن و مرادی، محسن. (1389). انعطاف‌پذیری سازمانی و عملکرد: مطالعه موردی شرکت‌های تولیدی ناحیه صنعتی اراک. فصلنامه مطالعات مدیریت بهبود و تحول، شماره 62، صفحات143تا162.
حسینی، سید محمود؛ حاجی پور، بهمن. (1387). تبیین روابط ذهنیت مشترک، ظرفیت جذب دانش، نوآوری و انعطاف‌پذیری: شرکت‌های دارویی کشور. فصلنامه مدرس علوم انسانی، 12(4)، 155-179.
حقیقی، محمد، قارلقی، ابراهیم، میراسدی، سمانه و نیکبخت، فاطمه. (1389). بررسی رابطه میان ویژگی‌های بیانیه مأموریت سازمان و عملکرد سازمانی. پژوهش‌نامه مدیریت تحول، شماره4، ص166-168.
خداداد حسینی، سید حمید، فتحی، سعید، الهی، شعبان. (1385). طراحی الگوی تأثیر فناوری اطلاعات بر سنجه‌های عملکرد مالی با رویکرد فرا تحلیل. فصل‌نامه بررسی‌های حسابداری و حسابرسی. 46، 61-83.
داوری، علی، رضازاده، آرش. مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار PLS، انتشارات جهاد دانشگاهی، تهران، 1392.
رفیع زاده، علاءالدین، عفتی داریانی، محمدعلی و رونق، مریم. (1389). مدیریت عملکرد با نگاهی به ارزیابی عملکرد دستگاه‌های اجرایی، تهران: موسسه توسعه و بهبود مدیریت، انتشارات فرمنش.
علیزاده، سعید. (1391). رابطه بین انعطاف‌پذیری منابع انسانی و عملکرد سازمانی. (رساله‌ی کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبائی.
قاسمی، مرتضی؛ شیخی مهرآبادی، ناصر، (1392). بررسی ارتباط عملکرد مدیریت منابع انسانی اثربخش بر کارآفرینی سازمانی (موردکاوی: شرکت‌ها و صنایع اراک)، ماهنامه کار و جامعه، شماره 160، صفحات 23-32.
قاضی زاهدی، مریم. (1383). بررسی رابطه به‌کارگیری سیستم تولید انعطاف‌پذیر و کارایی در شرکت شیر پاستوریزه پگاه اصفهان. (رساله کارشناسی ارشد). دانشگاه شهید بهشتی. ایران.
نوشادی جلال، میثم و کریمی، اوژن. (1390). انعطاف‌پذیری: انعطاف سازمان‌ها و شرکت‌ها در جهان پیچیده. تهران: نشر ثالث.
Bessant, J., & Haywood, B. (1986). Flexibility in manufacturing systems. Omega, 14(6), 465-473.
Browne, J., Dubois, D., Rathmill, K., Sethi, S. P., & Stecke, K. E. (1984). Classification of flexible manufacturing systems. The FMS magazine, 2(2), 114-117.
Carmeli, A., & Halevi, M. Y. (2009). How top management team behavioral integration and behavioral complexity enable organizational ambidexterity: The moderating role of contextual ambidexterity. The Leadership Quarterly, 20(2), 207-218.
Cruz-González, J., López-Sáez, P., Navas-López, J. E., & Delgado-Verde, M. (2015). Open search strategies and firm performance: The different moderating role of technological environmental dynamism. Technovation, 35, 32-45.
DeSarbo, W. S., Anthony Di Benedetto, C., Song, M., & Sinha, I. (2005). Revisiting the Miles and Snow strategic framework: uncovering interrelationships between strategic types, capabilities, environmental uncertainty, and firm performance. Strategic Management Journal, 26(1), 47-74.
Gerwin, D. (1993). Manufacturing flexibility: a strategic perspective. Management science, 39(4), 395-410.
Gupta, Y. P., & Somers, T. M. (1992). The measurement of manufacturing flexibility. European Journal of Operational Research, 60(2), 166-182.
Heckmann, N., Steger, T., & Dowling, M. (2016). Organizational capacity for change, change experience, and change project performance. Journal of Business Research, 69(2), 777-784.
 Jansen, J. J., Volberda, H. W., & Van Den Bosch, F. A. (2005). Exploratory innovation, exploitative innovation, and ambidexterity: The impact of environmental and organizational antecedents. Schmalenbach Business Review, 57, 351-363.
Jansen, J. J., Van Den Bosch, F. A., & Volberda, H. W. (2006). Exploratory innovation, exploitative innovation, and performance: Effects of organizational antecedents and environmental moderators. Management science, 52(11), 1661-1674.
Jaworski, B. J., & Kohli, A. K. (1993). Market orientation: antecedents and consequences. The Journal of marketing, 53-70.
Kortmann, S., Gelhard, C., Zimmermann, C., & Piller, F. T. (2014). Linking strategic flexibility and operational efficiency: The mediating role of ambidextrous operational capabilities. Journal of Operations Management, 32(7), 475-490.
Liao, S. H. (2003). Knowledge management technologies and applications—literature review from 1995 to 2002. Expert systems with applications, 25(2), 155-164.
Patel, P. C., Terjesen, S., & Li, D. (2012). Enhancing effects of manufacturing flexibility through operational absorptive capacity and operational ambidexterity. Journal of Operations Management, 30(3), 201-220.
Seebacher, G., & Winkler, H. (2014). Evaluating flexibility in discrete manufacturing based on performance and efficiency. International Journal of Production Economics, 153, 340-351.
Sethi, A. K., & Sethi, S. P. (1990). Flexibility in manufacturing: a survey. International journal of flexible manufacturing systems, 2(4), 289-328.
Prieto, I. M., & Pilar Pérez Santana, M. (2012). Building ambidexterity: The role of human resource practices in the performance of firms from Spain. Human Resource Management, 51(2), 189-211.
Merschmann, U., & Thonemann, U. W. (2011). Supply chain flexibility, uncertainty and firm performance: an empirical analysis of German manufacturing firms. International Journal of Production Economics, 130(1), 43-53.
Leonidou, L. C., Leonidou, C. N., Fotiadis, T. A., & Zeriti, A. (2013). Resources and capabilities as drivers of hotel environmental marketing strategy: Implications for competitive advantage and performance. Tourism Management, 35, 94-110.
Pagell, M., & Krause, D. R. (2004). Re-exploring the relationship between flexibility and the external environment. Journal of Operations Management, 21(6), 629-649.
Setia, P., & Patel, P. C. (2013). How information systems help create OM capabilities: Consequents and antecedents of operational absorptive capacity. Journal of Operations Management, 31(6), 409-431.
Santos-Vijande, M. L., López-Sánchez, J. Á., & Trespalacios, J. A. (2012). How organizational learning affects a firm's flexibility, competitive strategy, and performance. Journal of Business Research, 65(8), 1079-1089.
Swamidass, P. M., & Newell, W. T. (1987). Manufacturing strategy, environmental uncertainty and performance: a path analytic model. Management science, 33(4), 509-524.
Sawhney, R. (2006). Interplay between uncertainty and flexibility across the value-chain: towards a transformation model of manufacturing flexibility. Journal of Operations Management, 24(5), 476-493.
Tu, Q., Vonderembse, M. A., Ragu-Nathan, T. S., & Sharkey, T. W. (2006). Absorptive capacity: enhancing the assimilation of time-based manufacturing practices. Journal of Operations Management, 24(5), 692-710.
Vanpoucke, E., Vereecke, A., & Wetzels, M. (2014). Developing supplier integration capabilities for sustainable competitive advantage: A dynamic capabilities approach. Journal of Operations Management, 32(7), 446-461.
Yeung, A. C. (2008). Strategic supply management, quality initiatives, and organizational performance. Journal of Operations Management, 26(4), 490-502.
Zahra, S. A., & George, G. (2002). Absorptive capacity: A review, reconceptualization, and extension. Academy of management review, 27, 185-203.
Zhang, D., Linderman, K., & Schroeder, R. G. (2012). The moderating role of contextual factors on quality management practices. Journal of Operations Management, 30(1), 12-23.
Zhang, Q., Vonderembse, M. A., & Lim, J. S. (2003). Manufacturing flexibility: defining and analyzing relationships among competence, capability, and customer satisfaction. Journal of Operations Management, 21(2), 173-191.
ZELENOVIĆ, D. M. (1982). Flexibility—a condition for effective production systems. The International Journal of Production Research, 20(3), 319-337.