نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمدرحیم رمضانیان ¹
• مرجان خداپرست نوده‌ئی ²
• رضا شیخ ³

¹ دانشیار گروه مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

² دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مدیریت صنعتی (تولید و عملیات)، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

³ دانشیار گروه مدیریت صنعتی، دانشکده مهندسی صنایع و مدیریت، دانشگاه صنعتی شاهرود، سمنان، ایران.

چکیده

تحوّل دیجیتال و صنعت ۴.۰ به‌عنوان محرکی کلیدی برای افزایش رقابت‌پذیری و بهبود کیفیت
محصولات در صنایع مختلف، به‌ویژه در حوزه قطعه‌سازی خودرو، اهمیت یافته است. این پژوهش با
تمرکز بر استان گیلان، میزان استقرار فناوری‌های صنعت ۴.۰ را در راستای افزایش طول عمر
محصولات مورد بررسی قرار داده‌است. ابتدا با تحلیل محتوای کیفی ۳۵ مقاله بین سال‌های ۲۰۱۶ تا
۲۰۲۴، ۱۶ معیار فرعی در چهار گروه اصلی شناسایی شد. سپس، با به‌کارگیری روش نوین OPLO-
POCOD (ارزیابی فرصت‌های از دست رفته بر پایه فاصله در فضای مختصات قطبی) و نظرسنجی
از ۱۴ خبره در ۱۰ شرکت قطعه‌سازی، عملکرد این شرکت‌ها تحلیل گردید. نتایج نشان داد معیارهایی
مانند سیستم مکانیزه انبارداری، اتوماسیون مدیریت موجودی و ردیابی مبتنی بر بلاکچین به ترتیب با
کمترین مقدار فرصت از دست رفته (0231/0، 0242/0 و 0253/0) بیشترین تأثیر را در افزایش عمر
محصولات داشته‌اند. از سوی دیگر، یکپارچگی فیزیکی-اطلاعاتی زنجیره تأمین با استفاده از رایانش
ابری هنوز در مرحله آغازین اجرا قرار دارد. این پژوهش برای نخستین‌بار با ترکیب تحلیل‌های کیفی
و روش نوین OPLO-POCOD، امکان رتبه‌بندی دقیق شرکت‌ها و شناسایی شکاف‌های اجرایی را
فراهم کرده است. یافته‌ها اهمیت تمرکز بر فناوری‌های هوشمند را در دستیابی به تولید پایدارتر و
رقابت‌پذیرتر برجسته می‌سازد و به مدیران و سیاست‌گذاران در جهت اولویت‌بندی راهبردهای صنعت
۴.۰ یاری می‌رساند. درمجموع، اگرچه صنایع قطعه‌سازی خودرو در گیلان در حوزه‌هایی مانند
انبارداری مکانیزه پیشرفت داشته‌اند، اما برای تکمیل فرآیند تحوّل دیجیتال و بهره‌برداری کامل از مزایای
صنعت ۴.۰، نیازمند تسریع در پیاده‌سازی فناوری‌های نوینی مانند رایانش ابری هستند.

کلیدواژه‌ها

• افزایش طول عمر محصول
• تحلیل محتوای کیفی
• روش OPLO-POCOD
• صنعت 4.0

موضوعات

• مدیریت تولید و عملیات

عنوان مقاله [English]

Evaluation and Assessment of the Implementation Level of Industry 4.0 in Product Lifetime Extension Based on the OPLO-POCOD Method

نویسندگان [English]

• Mohammad Rahim Ramazanian ¹
• Marjan Khodaparast Nodehei ²
• Reza Sheikh ³

¹ Associate Professor, Department of Management, Faculty of Management and Economics, University of Guilan, Rasht, Ir

² Master of Student of Industrial Management (Production and Operation), Department of Management, Faculty of Management and Economics, University of Guilan, Rasht, Iran.

³ Associate Professor, Department of Management, Faculty of Industrial Engineering and Management, Shahrood University of Technology, Semnan, Iran.

چکیده [English]

Digital transformation and Industry 4.0 have emerged as key drivers for enhancing competitiveness and improving product quality across various industries, particularly in the automotive parts sector. This research focuses on Gilan Province, examining the extent of Industry 4.0 technologies' implementation aimed at increasing product longevity. Initially, through qualitative content analysis of 35 articles published between 2016 and 2024, 16 sub-criteria were identified within four main groups. Subsequently, using the novel OPLO-POCOD method (Opportunity Lost Assessment Based on Distance in Polar Coordinate Space) and surveying 14 experts from 10 parts manufacturing companies, the performance of these companies was analyzed.The results indicated that criteria such as automated warehousing systems, inventory management automation, and blockchain-based tracking had the highest impact on increasing product lifespan, with the lowest opportunity loss values of 0.0231, 0.0242, and 0.0253, respectively. On the other hand, the physical-information integration of the supply chain using cloud computing is still in the early stages of implementation.This research uniquely combines qualitative analyses with the innovative OPLO-POCOD method, enabling precise ranking of companies and identification of execution gaps. The findings emphasize the importance of focusing on smart technologies to achieve more sustainable and competitive production, assisting managers and policymakers in prioritizing Industry 4.0 strategies. Overall, while automotive parts industries in Gilan have made progress in areas such as automated warehousing, there is a need to accelerate the implementation of new technologies like cloud computing to fully realize the benefits of Industry 4.0 and complete the digital transformation process.

کلیدواژه‌ها [English]

• Industry 4.0
• OPLO-POCOD method
• Product lifetime extension
• Qualitative content analysis