نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 * دانشجوی دکتری مهندسی صنایع دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

2 ** استادیار،مهندسی صنایع، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

مهمترین موضوع در اجرای استراتژیها به روش کارت امتیازی متوازن، ترسیم نقشه استراتژی برای  مشخص نمودن ارتباط علت و معلولی میان اهداف استراتژیک می باشد. در فضای تجربی سازمانها، ترسیم نقشه استراتژیک بصورت شهودی در روش ارزیابی متوازن انجام میشود و با این روش ارتباط بین اهداف استراتژیک در لایه های مختلف کاملا واضح و روشن نیست و مشخص نیست که کدام اهداف استراتژیک با هم ارتباط دارند و کدامیک از شاخصهای کلیدی عملکرد مربوط به اهداف استراتژیک تاثیر گذار بر دیگر شاخصها هستند .  لذا نیاز به ارائه روشی قضاوتی بر پایه ریاضیات برای ترسیم نقشه استراتژی مبرم می باشد. در این پژوهش پس از استخراج اهداف استراتژیک شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران و تقسیم آنها در چهار وجه کارت امتیازی متوازن و تعریف شاخصهای کلیدی عملکرد برای اهداف استراتژیک، ارتباط علت و معلولی میان اهداف استراتژیک با استفاده از روش دیمتل ترسیم میگردد. سپس ارتباط میان شاخصهای کلیدی عملکردی پیشرو که بدون تاخیر زمانی و شاخصهای کلیدی عملکردی پسرو که با تاخیر زمانی به وقوع میپیوندد، مشخص میشود. با مشخص شدن ارتباط میان شاخصهای کلیدی عملکرد پیشرو و پسرو، در صورت وجود ضعف هر یک از شاخصهای پسرو اهداف استراتژیک، با تقویت شاخصهای کلیدی پیشرو مربوطه، نارسایی به صورت ریشه ای مرتفع میگردد.

کلیدواژه‌ها

 
Alvandi, M. & Fazli, S. & Yazdania, L. & Aghaee, M. (2012). An Integrated MCDM Method in Ranking BSC Perspectives and key Performance Indicators (KPIs). Management Science, 2(3): 994-1004.
Amiri, M.  & Salehi Sadaghiyani, J. & Payani. N. & Shafieezadeh, M. (2011). Developing a DEMATEL method to prioritize distribution centers in supply chain. Management Science, 1 (3): 279-288.
Akkermans, H. & Oorschot, K.(2000).  Developing a balanced scorecard with system dynamics. Journal of the Operational Research Society, 13(3):89-105.
Bukh, P. N.   & Malmi, T.(2005). Reexamining cause-and-effect principal of the balanced scorecard. In J Mourtisen, S & Jönsson eds: Northern Lights in Accounting Stockholm, 2(4): 1109-1122.
Carlucci, D.(2010). Evaluating and selecting key performance indicators: an ANP-based model. Measuring business excellence. 2(3): 325-341.
Chen, F.  &Hsu, T. & Tzeng, G. (2011). A balanced scorecard approach to establish a performance evaluation and relationship model for hot spring hotels based on a hybrid MCDM model combining DEMATEL and ANP. International Journal of Hospitality Management, 30(4): 908-932.
Dehghan Mashtani, M. & Kamfiroozi, M.H. & Bonyadi Naeini, A. (2012). Development of using balanced scorecard in universities to improve performance: A fuzzy DEMATEL-shapley value goal programming approach. International Journal of Information, Security and Systems Management, 1(2): 86-94.
Falatoonitoosi, E. & Leman, Z. & Sorooshian, S. (2012).Casual strategy mapping using integrated BSC and MCDM DEMATEL. Journal of American Science, 8(1): 125-155.
Fontela,  E.  &  Gabuse,  A. (1976). The DEMATEL observer: Battelle Institute,  Geneva Research Center.
Hematian, M.   &Danaeia,A. & Shahhosseinib, M. (2012). An empirical study to measure the relative efficiency and strategic planning using BSC-DEA and DEMATEL. Management Science, Letters , 2(4): 1109-1122.
Heydariyeha, S.A. & Javidniab, M. & Mehdiabadib, A. (2012). A new approach to analyze strategy map using an integrated BSC and FUZZY DEMATEL. Management Science Letters, 2(1): 161-170.
Hung, W. (2012). Constructing a strategy map for banking institutions with key performance indicators of the balanced scorecard. Evaluation and Program Planning, 35(3): 303–320.
Jassbi, J. & Mohamadnejad, F. & Nasrollahzadeh, H. (2011). A Fuzzy DEMATEL framework for modeling cause and effect relationships of strategy. Expert Systems with Applications, 38(5): 5967–5973.
Kaplan,  R.  S. & Norton,  D.  P. (1992) The Balanced Scorecard measures that drive performance. Harvard Business Review, 70(1): 71–80.
Kaplan, R. S. &  Norton, D. P.(1993). Putting the Balanced Scorecard to work, Harvard Business Review, September-October: 134-42.
Kaplan, R. S. & Norton, D. P.(1996) . Translating strategy into action – the Balanced Scorecard. Harvard Business School Press, Boston.
Kaplan, R. S. & Norton, D. P. (1996b). Using the Balanced Scorecard as a strategic management system. Harvard Business Review, 74(2): 70-82.
Kaplan, R. S.  & Norton, D. P. (2001). The strategy Focused Organization: How Balanced scorecard companies Thrive in New Business Environment. Harvard Business School Press. Boston. MA.
Lee, W.  S.  &  Huang,  A.  &  Cheng,  C.  M. (2011). Analysis of Decision Making Factors for Equity Investment by DEMATEL and Analytic Network Process. Expert System with Application, 38(7): 8375–8383.
Lee, Y. & Yen, T. & Tsai, C.(2008). Using importance performance analysis and decision making trial and evaluation  laboratory  to enhance order winner criteria: a study of computer industry. Information Technology Journal , 7(1): 396-408.
Liou, J. & Tzeng, G. H. & Chang, H. (2007). Airline safety measurement using a hybrid model. Journal of Air Transport Management, 13(1): 243-249.
Niven, P. R. (2006). Balanced scorecard step-by-step: Maximizing performance and maintaining results. John Wiley & Sons. 2 Edition.
Najeeb Shaik, M. & Abdul-Kader, W. (2014). Comprehensive performance measurement and causal-effect decision making model for reverse logistics enterprise. Computers & Industrial Engineering,  68(1): 87-103.
 Ren, J. &  Manzardo, A. & Toniolo, S. & Scipioni, A.(2013). Sustainability of hydrogen supply chain. Part I: Identification of critical criteria and cause–effect analysis for enhancing the sustainability using DEMATEL . International Journal of Hydrogen Energy,  38( 33): 14159-14171.
Sachin, K. & Ravi Kant,  P.(2014).A hybrid approach based on fuzzy DEMATEL and FMCDM to predict success of knowledge management adoption in supply chain .Applied Soft Computing, 18(1) : 126-135.
Seyedhosseini, S. M. & Taleghani, E. & Bakhsha, A. & Partovi, S. (2011). Extracting leanness criteria by employing the concept of Balanced Scorecard", Expert Systems with Applications, 38(1): 5967–5973.
Shyan Horng, J. &  Hsing Liu, C. & Fang Chou, S. & Yen Tsai, C.(2013).  Creativity as a critical criterion for future restaurant space design: Developing a novel model with DEMATEL application. International Journal of Hospitality Management,  33(1): 96-105.
Tseng, M. (2010). Implementation and performance evaluation using the fuzzy network balanced scorecard. Computers & Education, 55 (1):188-201.
Trevithick, S. & Flabouris, A. & Tall, G.V. & Webber, C. (2003). International EMS systems. Australia: New South Wales.
Tzeng, G. & Chiang, C. & Li, C. (2007). Evaluating intertwined effects in e-learning programs: A novel hybrid MCDM model based on factor analysis and DEMATEL.  Expert system with Application , 32 (4):1028-1044.
Wu, W. W. & Lee, Y. T. (2007). Developing global managers’ competencies using the fuzzy DEMATEL method. Expert Systems with Applications, 32(2): 499-507.
Wei, W. & Wu, W. (2008). Choosing knowledge management strategies by using a combined ANP and DEMATEL approach. Expert Systems with Applications, 35: 828–835.