نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه مدیریت، دانشکده مدیریت و علوم مالی، دانشگاه خاتم، تهران، ایران
2 دانش آموخته رشته مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت و علوم مالی، دانشگاه خاتم، تهران، ایران
چکیده
با گسترش فناوریهای دیجیتال و تحولات سریع در حوزه خدمات مالی، فینتک به عنوان یکی از مهمترین عوامل تحول در صنعت بانکداری شناخته شده است. بانکها به عنوان یکی از ارکان اصلی نظام مالی، با ورود فینتک به بازار، شاهد تغییرات بنیادین در نحوه ارائه خدمات، رفتار مشتریان و الگوهای رقابتی هستند. با این حال، استقرار این فناوریها همواره با مجموعهای از ریسکها همراه است که میتواند بر عملکرد، امنیت و اعتبار بانکها تأثیر بگذارد. لذا، شناسایی دقیق و مدیریت بهموقع ریسکهای مرتبط با فینتک ضروری به نظر میرسد. این پژوهش با هدف ارزیابی ریسکهای تأثیرگذار در استفاده از فینتک در بانکها با رویکرد تصمیمگیری چندمعیاره در محیط نوتروسوفیک و با تمرکز بر مطالعه موردی بانک پاسارگاد انجام شده است. در این تحقیق، ابتدا با مرور ادبیات و پیشینه تحقیق، مولفههای اصلی ریسک شناسایی شدند. سپس با استفاده از روش دلفی نوتروسوفیک، ریسکهای اصلی شامل ریسک امنیتی، اعتباری، عملیاتی، استراتژیک و رقابتی، قانونی و مقرراتی، شهرتی و نقدینگی شناسایی گردیدند. در ادامه، اهمیت نسبی این ریسکها با استفاده از روشBWM نوتروسوفیک تعیین شد. نتایج نشان داد که ریسک امنیتی با بالاترین وزن، مهمترین ریسک در استفاده از فینتک در بانک پاسارگاد است. در نهایت، سناریوهای مختلف پیادهسازی فینتک با استفاده از روشMABAC نوتروسوفیک رتبهبندی شدند که سناریوی "مشارکت با سایر بانکها و تشکیل اتحادیه فینتک" بالاترین امتیاز را کسب نموده است. یافتههای این پژوهش میتواند به بانک کمک کند تا ضمن شناخت دقیقتر ریسکهای موجود، بهترین راهبردها را برای استقرار موفق فینتک در محیط بانکی خود انتخاب کنند.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Risk Assessment of FinTech Adoption in Banks Using a Neutrosophic Multi-Criteria Decision-Making Framework
نویسندگان [English]
- Fatemeh Mojibian 1
- Maryam Daneshvar 1
- Ehsan Kafash Abdi 2
1 Assistant Professor, Faculty of Management and Financial Science, Khatam University, Tehran, Iran
2 Master of Industrial Management, Faculty of Management and Financial Science, Khatam University, Tehran, Iran
چکیده [English]
With the rapid expansion of digital technologies and the ongoing transformation of financial services, FinTech has emerged as a key driver of change in the banking industry. Banks, as core components of the financial system, face fundamental shifts in service delivery, customer behavior, and competitive patterns following the integration of FinTech. However, the adoption of these technologies is inherently associated with multiple risks that may affect banks’ performance, security, and reputation. Thus, timely identification and effective management of FinTech-related risks are essential. This study aims to evaluate the critical risks of FinTech adoption in banks using a multi-criteria decision-making (MCDM) framework in a neutrosophic environment, with a case study on Pasargad Bank. First, relevant risk factors were identified through an extensive literature review. Using the neutrosophic Delphi method, seven major risks were confirmed: security, credit, operational, strategic and competitive, legal and regulatory, reputational, and liquidity risks. The relative importance of these risks was then assessed using the neutrosophic Best–Worst Method (BWM). The results highlight security risk as the most significant factor influencing FinTech adoption in Pasargad Bank. Finally, various FinTech implementation scenarios were ranked using the neutrosophic Multi-Attributive Border Approximation Area Comparison (MABAC) method, with the scenario of “collaboration with other banks to establish a FinTech consortium” receiving the highest priority. The findings provide valuable insights for banks to better understand critical risk dimensions and to select optimal strategies for the successful implementation of FinTech solutions.
کلیدواژهها [English]
- FinTech Adoption
- Risk Assessment
- Banks
- Neutrosophic MCDM
)