نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت صنعتی، ، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

2 استاد، گروه مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

تحولات علمی و فناوری، به ویژه در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، باعث تغییرات چشمگیری در زندگی روزمره انسان‌ها شده و دورکاری به عنوان یک رویکرد نوین در مدیریت کارها و انجام فعالیت‌ها، به خصوص در شرایط ایجاد شده توسط پاندمی کرونا، مورد ترویج قرار گرفته است. با توجه به نیاز روزافزون بوجود آمده از جنبه های تکنولوژیک و بحران های فراگیر، این مطالعه مفهوم دورکاری را در چارچوبی که شامل دوره‌ی کرونا و انقلاب صنعتی پنجم است، مورد بررسی قرار می‌دهد و نیاز به توجه علمی جامع و روش‌های نوآورانه را تأکید می‌کند. برای رفع این چالش‌ها، این تحقیق با بکارگیری رویکرد متدولوژی سیستم های نرم یک مدل سیستمی ارائه می‌دهد که دیدگاه‌ها و محدودیت‌های مختلف ذینفعان را در نظر می‌گیرد و هدف آن افزایش اجرای کار از راه دور است. با استفاده از روش‌های سیستمی و تحلیل داده‌های کیفی، این مطالعه به روشی انعطاف‌پذیر و سیستمی به توسعه مدل می‌پردازد. علاوه بر این، نقش فناوری، فرهنگ سازمانی و استراتژی‌های مدیریت در کاهش انزوای اجتماعی و افزایش کارایی کار از راه دور را برجسته می‌کند. یافته‌ها بر جنبه پویای اکوسیستم کار از راه دور تأکید می‌کنند و اهمیت راهکارهای چندجانبه برای موفقیت سازمانی در دوران انقلاب صنعتی پنجم را تأکید می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Designing a Comprehensive Model of Work Cycle Development in the Era of the Fifth Industrial Revolution: "Problem Formulation with Soft Systems Methodology"

نویسندگان [English]

  • maryam parandvarFoumani 1
  • reza radfar 2
  • abbas Tolouie Ashlaghi 2

1 PhD student in Industrial Management, Faculty of Department of Industrial Management, Faculty of Management and Economics, Islamic Azad University, Science and Research Unit, Tehran, Iran

2 Professor, Department of Industrial Management, Faculty of Management and Economics, Islamic Azad University, Department of Science and Research, Tehran, Iran

چکیده [English]

Scientific and technological developments, especially in the field of information and communication technology, have caused significant changes in people's daily lives, and remote work has been promoted as a new approach in managing work and performing activities, especially in the conditions created by the Corona pandemic. This study examines the concept of remote work in a special framework that includes the Corona period and the fifth industrial revolution and emphasizes the need for comprehensive scientific attention and innovative methods. To solve these challenges, this research presents a comprehensive model by applying the soft systems methodology (SSM), which takes into account the perspectives and limitations of different stakeholders and aims to increase the implementation of remote work. Using systematic methods and qualitative data analysis, this study develops the model in a flexible and comprehensive way. In addition, it highlights the role of technology, organizational culture and management strategies in reducing social isolation and increasing telework efficiency. The findings emphasize the dynamic aspect of the remote work ecosystem and emphasize the importance of multifaceted solutions for organizational success in the era of the fifth industrial revolution.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Industry 5.0
  • Remote work
  • Soft Systems Methodology
  • Systems Thinking
  1. اسعدی، مرضیه. (1398). انقلاب صنعتی چهارم و اقتصاد دیجیتال: پیشران‌های رشد اقتصادی پایدار. مطالعات کاربردی در علوم مدیریت و توسعه. 3 (17), 1-26.
  2. امینی، علیرضا، دری گیو، ریحانه و احمدی زهرانی، مریم. (1401). شناسایی عوامل مؤثر بر ارتقای بهره‌وری کارکنان دورکاری در دوران بیماری کووید 19 با استفاده از تکنیک‌های فازی. مدیریت بهره‌وری (فراسوی مدیریت)، 16(2 (61 پیاپی))، 101-138. https://sid.ir/paper/999875/fa.
  3. آذر، عادل، انوری، علی. (1396). تحقیق در عملیات نرم روش‌های ساخت دهی مسئله در شرایط پیچیدگی، عدم اطمینان و تعارض. تهران: انتشارت نگاه دانش.
  4. آذر، عادل، واعظی، رضا، محمدپورسرایی، وحید. (1396). طراحی مدل خط‌مشی‌گذاری تجاری‌سازی فناوری نانو با رویکرد متدولوژی سیستم‌های نرم. فصلنامه علمی ـ پژوهشی مدیریت سازمان‌های دولتی، 2 (18), 89-106. https://journals.pnu.ac.ir/article_3660_dce8f5d9b072153f406585a0790448e5.pdf.
  5. جبلی، امیر، فرج زاده، ثریا. (1399). نقش سرمایه اجتماعی در ترویج دورکاری. تهران: رهیافتی در مدیریت بازرگانی. https://sid.ir/paper/269685/fa.
  6. خیراندیش، مهدی، عسگری، ناصر (1399). شناسایی و رتبه‌بندی چالشهای منابع انسانی به منظور ارتقای بهره‌وری دورکاری در سازمان‌های دولتی. تهران: تهران: نشریه علمی مدیریت بهره‌وری. https://doi.org/10.30495/qjopm.2020.572855.2150.
  7. دامغانیان، حسین، روزبان، فرناز. (1391). ﺑﺮرﺳﯽ ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی دورﮐﺎری در زﻧﺎن ﺷﺎﻏﻞ. اهواز: ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﯽ ﭘﮋوﻫﺸﯽ زن و ﻓﺮﻫﻨﮓ. https://journals.iau.ir/­pdf.
  8. شیدایی، سایه، محرابی، جواد (1396). بررسی عوامل مؤثر بر بهبود عملکرد دورکاری در دستگاهای اجرایی کشور با رویکرد فصل اول قانون تحول اداری دولت. تهران: مجله مدیریت توسعه و تحول. https://journals.iau.ir/article_545138.
  9. عباسی، رسول و جیریایی شراهی، فاطمه. (1402). تجربه‌ی زیسته‌ی دورکاری کارکنان دولتی متأهل در دوره‌ی همه گیری ویروس کرونا با تأکید بر تعادل کار زندگی. خانواده پژوهی، 19(1 (پیاپی 73))، 7-28. https://sid.ir/paper/1054489/fa.
  10. کاشانی، غلامرضا، نجف بیگی، رضا و میرسپاسی، ناصر (1392). تحقیق در عملیات نرم رویکردهای ساخت به مسئله. تهران: مجله مدیریت توسعه و تحول.
  11. محمدی، عباس (1397). ارائه مدلی امن و مقیاسپذیر برای دورکاری کاربران پذیر برای دورکاری کاربران پذیر برای دورکاری و ذینفعان سازمان براساس فناوری رایانش ابری. تهران: صنعت حمل و نقل دریایی. https://sid.ir/paper/255683/fa.
  12. محمدی، مهدی و صفوی همامی، سیدمحمد. (1401). مروری بر عوامل فرهنگی مرتبط با موفقیت و شکست سازمان‌ها در زمان دورکاری. کنفرانس بین‌المللی مطالعات بین رشته‌ای در مدیریت و مهندسی https://sid.ir/paper/949904/fa.
  13. مصلح شیرازی، علی نقی، رعنایی، حبیب الله، ایمان، محمد تقی و تاجیک، مهدی. (1395). روش‌شناسی سیستمی چندگانه: رویکردی نوین در پژوهش‌های مدیریت. حوزه و دانشگاه روش‌شناسی علوم انسانی، 22(87), 7-32.
  14. مصلحی، عبداله، صالحی کجور، عظیم، منفرد، حسین ورستم نژا، مسعود (1399). شناسایی عوامل مؤثر بر استقرار دورکاری در ادارات ورزش و جوانان استان مازندران. تهران: انتشارت شباک https://sid.ir/paper/526056/fa.
  15. مهرگان، محمدرضا، اخوان انوری، محمدرضاو رئیسی فر، کامیار. (1393). طراحی و ترسیم نقشه‌ی علم نوین تحقیق در عملیات نرم. 16(4), 9-29.
  16. مهرگان، محمدرضا، حسین زاده، مهناز. (1387). به کارگیری متدولوژی سیستم‌های نرم (SSM) به منظور برنامه ریزی درسی دانشگاهی. بصیرت دانشگاه آزاد. 40(2), 51-84.
  17. نظافتی، نوید و عالمی نیسی، سمیه. (1400). بررسی رابطه دورکاری با فرایند مدیریت دانش در زمان همه‌گیری ویروس کووید 19. مدیریت دانش سازمانی، 4(14)، 25-69. https://sid.ir/paper/968017/fa.
  18. نوذری، حامد، صادقی، محمد ابراهیم، منجم زاده، سید سعید. (1399). شناسایی چالشهای پیش روی طرح دورکاری و ارائه راهکارهایی برای پیاده سازی مؤثر آن- مطالعه موردی وزارت صنعت، معدن و تجارت. تهران: مدیریت نوآوری و راهبردهای عملیاتی. https://doi.org/10.22105/imos.2021.262161.1014.
  19. هیبت اله پور، زهرا، مهرعلی زاده، یدالله، بـــرکت، غلامحسیــن، نصیری، ماریــا. (1399). استراتژی‌های آموزش و یادگیری و نوآوری کارآفرینانه در عصر انقلاب صنعتی چهارم در شرکت‌های صنایع غذایی شهرک‌های صنعتی شهر اهواز. نشریه مدیریت بر آموزش سازمان‌ها. ۹ (۱), ۲۲۱-۲۵۷. https://sid.ir/paper/364456/fa.
  20. Adisa, T., Antonacopoulou, E., Beauregard, T., Dickmann, M., & Adekoya, O.. (2022). Exploring the Impact of COVID‐19 on Employees’ Boundary Management and Work–Life Balance. British Journal of Management, 33, 1694. - 1709. http://doi.org/10.1111/1467-8551.12643.
  21. Alpala, L. O., Quiroga-Parra, D. J., Torres, J., & Peluffo-Ordóñez, Diego Hernán. (2022). Smart Factory Using Virtual Reality and Online Multi-User: Towards a Metaverse for Experimental Frameworks. Applied Sciences. http://doi.org/10.3390/app12126258.
  22. Baruch, Y. and Smith, I. T. (2000), Telecommuting and the legal aspect, in N. Johnson, Ed.Telecommuting and Virtual Offices: Issues and Opportunities, (Hershey, Pennsylvania: Theldea Group Publishing) forthcoming methods approaches. Sage publications.
  23. Bloom, N., Han, Ruobing., & Liang, James. (2022). How Hybrid Working From Home Works Out. http://doi.org/10.3386/w30292.
  24. Bojovic, D., Benavides, J., & Soret, A. (2020). What we can learn from birdsong: mainstreaming teleworking in a postpandemic world. Earth system governance, 5, 100074. https://doi.org/‌­1016/­j.esg.2020.100074.
  25. Checkland, P. (2000). Soft systems methodology: a thirty year retrospective. Systems research and behavioral science, 17(S1), S11-S58.
  26. Brynjolfsson, E., Horton, J. J., Ozimek, A., Rock, D., Sharma, G., & TuYe, H. Y. (2020). COVID-19 and remote work: an early look at US data (No. w27344). National Bureau of Economic Research.
  27. Checkland, P., & Holwell, S. (1998). Information, Systems and Information Systems-making sense of the field”, Wiley; 20(4). 100-120.
  28. Cotrino, A., Sebastián, M. A., & González-Gaya, C. (2020). Industry 4.0 Roadmap: Implementation for small and medium-sized enterprises. Applied Sciences, 10(23), https://doi.org/10.3390/app10238566.
  29. Ehsanifar, M., Dekamini, F., Spulbar, C., Birau, R., Khazaei, M., & Bărbăcioru, I. C. (2023). A Sustainable Pattern of Waste Management and Energy Efficiency in Smart Homes Using the Internet of Things (IoT). Sustainability, 15(6), 5081. https://doi.org/10.3390/‌­su15065081.
  30. Emanuel, Natalia., & Harrington, Emma. (2023). Working Remotely? Selection, Treatment, and the Market for Remote Work. SSRN Electronic Journal. http://doi.org/10.2139/ssrn.4466130.
  31. Felstead, A., & Henseke, G. (2017). Assessing the growth of remote working and its consequences for effort, well‐being and work‐life balance. New Technology, Work and Employment, 32(3), 195-212. https://doi.org/10.1111/ntwe.12097.
  32. Fender, A., & Holz, Christian. (2022). Causality-preserving Asynchronous Reality. Proceedings of the 2022 CHI Conference on Human Factors in Computing Systems. http://doi.org/10.1145­/3491102.3501836.
  33. Gallacher, G., & Hossain, I. (2020). Remote work and employment dynamics under COVID-19: Evidence from Canada. Canadian public policy, 46(S1), S44-S54. https://doi.org/10.3138/cpp.2020-026.
  34. Gifford, J.. (2022). Remote working: unprecedented increase and a developing research agenda. Human Resource Development International, 25, 105 - 113. http://doi.org/10.1080/­2022.2049108.
  35. Hamza, S. A. (2020). A proposed model for an organized remote-work environment. International Research Journal of Modernization in Engineering Technology and Science, 2, 11-12. e-ISSN: 2582-5208.
  36. Cath Sullivan and Suzan Lewis(2001) Home-based Telework, Gender, and the Synchronization of Work and Family: Perspectives of Teleworkers and their Coresidents, Gender, Work and Organization. 8 No. https://doi.org/10.1111/1468-0432.00125.
  37. Khazaei, M., Hajiaghaei-Keshteli, M., Rajabzadeh Ghatari, A., Ramezani, M., Fooladvand, A., & Azar, A. (2023). A multi-criteria supplier evaluation and selection model without reducing the level of optimality. Soft Computing, 27(22), 17175-17188. https://doi.org/10.1007/s00500-023-08954-8.
  38. Koizumi, S. (2019). The light and shadow of the fourth industrial revolution. In Innovation beyond technology (pp. 63-86). Springer, Singapore. https://doi.org/10.1007/978-981-13-9053-1_4.
  39. Larson, B. Z., Vroman, S. R., & Makarius, E. E. (2020). A guide to managing your (newly) remote workers. Harvard Business Review, 18, 1-6.
  40. Lepore, D., Micozzi, A., & Spigarelli, F. (2021). Industry 4.0 Accelerating Sustainable Manufacturing in the COVID-19 Era: Assessing the Readiness and Responsiveness of Italian Regions. Sustainability, 13(5), 2670. https://doi.org/10.3390/su13052670.
  41. Mäkikangas, Anne., Juutinen, Soile., Mäkiniemi, J., Sjöblom, Kirsi., & Oksanen, Atte. (2022). Work engagement and its antecedents in remote work: A person-centered view. Work & Stress, 36, 392 - 416. http://doi.org/10.1080/02678373.2022.2080777.
  42. Mingers J. (2011). Soft OR comes of age: But not everywhere!, Omega: The International Journal of Management Science, Vol. 39, No. 6, pp. 729-741. https://doi.org/10.1016/j.omega.2011.01.005.
  43. Mirhosseini, S. S., Ramezani, M., Khazaei, M., & Azar, A. (2021). Exploring and analysing the risks and challenges of implementing ERP systems: Critical system thinking. International Journal of Information Systems and Change Management, 12(3), 234-258. https://doi.org/10.1504/IJISCM.2021.120325
  44. Nayeri, M. D., Khazaei, M., & Abdolahbeigi, D. (2022). The drivers of success in new-service development: Rough set theory approach. International Journal of Services and Operations Management, 43(4), 421-439. https://doi.org/10.1504/IJSOM.2022.127465.
  45. Ng, P., Lit, Kam Kong., & Cheung, C. T.. (2022). Remote work as a new normal? The technology-organization-environment (TOE) context. Technology in Society, 70, 102022 - 102022. http://doi.org/10.1016/j.techsoc.2022.102022.
  46. Peña-Jimenez, M., Battistelli, A., Odoardi, C., & Antino, M. (2021). Exploring skill requirements for the Industry 4.0: A worker-oriented approach. Anales de psicología, 37(3), 577-588. https://doi.org/10.6018/analesps.444311.
  47. Ramezani, M., Azar, A., & Khazaei, M. (2021, June). Gap analysis through a hybrid method: Critical systems heuristics and best worst method. In The International Workshop on Best-Worst Method (pp. 272-286). Cham: Springer International Publishing. https://doi.org/10.1007/978-3-030-89795-6_19.
  48. Safikhani, S., Keller, Stephan., Schweiger, G., & Pirker, J.. (2022). Immersive virtual reality for extending the potential of building information modeling in architecture, engineering, and construction sector: systematic review. International Journal of Digital Earth, 15, 503 - 526. http://doi.org/10.1080/17538947.2022.2038291
  49. Sandoval-Reyes, J., Idrovo-Carlier, S., & Duque-Oliva, E. J. (2021). Remote Work, Work Stress, and Work–Life during Pandemic Times: A Latin America Situation. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(13), 7069. https://doi.org/10.3390/ijerph18137069
  50. Santos, Ronnie E. S., & Ralph, P.. (2022). A Grounded Theory of Coordination in Remote-First and Hybrid Software Teams. 2022 IEEE/ACM 44th International Conference on Software Engineering (ICSE), 25-35. http://doi.org/10.1145/3510003.3510105
  51. Saura, José Ramón., Ribeiro-Soriano, D., & Saldaña, Pablo E. Zegarra. (2022). Exploring the challenges of remote work on Twitter users' sentiments: From digital technology development to a post-pandemic era. Journal of Business Research. http://doi.org/10.1016/­jbusres.2021.12.052
  52. Shirmohammadi, M., Au, Wee Chan., & Beigi, Mina. (2022). Remote work and work-life balance: Lessons learned from the covid-19 pandemic and suggestions for HRD practitioners. Human Resource Development International, 25, 163 - 181. http://doi.org/10.1080/13678868.2022.2047380
  53. Smith, C. M., & Shaw, D. (2018). The characteristics of problem structuring methods: A literature review. European Journal of Operational Research. https://doi.org/10.1016/j.ejor.2018.05.003.
  54. Taghipour, A., Fooladvand, A., Khazaei, M., & Ramezani, M. (2023). Criteria Clustering and Supplier Segmentation Based on Sustainable Shared Value Using BWM and PROMETHEE. Sustainability, 15(11), 8670. https://doi.org/10.3390/su15118670
  55. Taghipour, A., Ramezani, M., Khazaei, M., Roohparvar, V., & Hassannayebi, E. (2023). Smart Transportation Behavior through the COVID-19 Pandemic: A Ride-Hailing System in Iran. Sustainability, 15(5), 4178. https://doi.org/10.3390/su15054178
  56. Taghipour, A., Sohrabi, A., Ghaedi, M., & Khazaei, M. (2023). A robust vaccine supply chain model in pandemics: Case of Covid-19 in Iran. Computers & Industrial Engineering, 183, 109465. https://doi.org/10.1016/j.cie.2023.109465
  57. Terkowsky, C., Frye, S., & May, D. (2019). Online engineering education for manufacturing technology: Is a remote experiment a suitable tool to teach competences for “Working 4.0”?. European Journal of Education, 54(4), 577-590 https://doi.org/10.1111/ejed.12368
  58. Vangala, Anusha., Das, A., Mitra, Ankush., Das, Sajal K., & Park, Youngho. (2023). Blockchain-Enabled Authenticated Key Agreement Scheme for Mobile Vehicles-Assisted Precision Agricultural IoT Networks. IEEE Transactions on Information Forensics and Security, 18, 904-919. http://doi.org/10.1109/TIFS.2022.3231121
  59. Vyas, L.. (2022). “New normal” at work in a post-COVID world: work–life balance and labor markets. Policy and Society. http://doi.org/10.1093/polsoc/puab011
  60. Wang, B., Liu, Y., Qian, J., & Parker, S. K. (2021). Achieving effective remote working during the COVID‐19 pandemic: A work design perspective. Applied psychology, 70(1), 16-59. https://doi.org/10.1111/apps.12290