نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• علی ابراهیمی کردلر ¹
• حسین صفری ²
• حلیه سادات آقامیری ³
• فاطمه شریفی تبار ⁴
• محسن مرادی مقدم ⁴

¹ دانشیار، گروه حسابداری، دانشکده حسابداری و علوم مالی، دانشکدگان مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

² گروه مدیریت تولید و عملیات، دانشکده مدیریت صنعتی و فناوری، دانشکدگان مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

³ دانشکده مدیریت صنعتی و فناوری، دانشکدگان مدیریت، دانشگاه تهران

⁴ دانشکده مدیریت صنعتی و فناوری، دانشکدگان مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

در دنیای رقابتی امروز، سازمان‌ها برای حفظ جایگاه خود باید از رقبا متمایز شوند که این تمایز از طریق مزیت رقابتی، ناشی از قابلیت‌ها یا استراتژی‌های نوآورانه، به دست می‌آید. قابلیت‌های سازمانی نقش مهمی در موفقیت کسب‌وکار دارند. همچنین، استفاده از مدل‌های تعالی سازمانی مانند EFQM نیز به شناسایی فرصت‌ها و بهبود عملکرد کمک کرده و در سازمان‌ها به ارزیابی انسجام داخلی‌شان می‌پردازد. با توجه به اینکه وضعیت توانمندی‌های سازمانی در شرکت همراه اول (شرکت ارتباطات سیار ایران) بر اساس نسخه جدید مدل EFQM مورد بررسی قرار نگرفته است، این تحقیق به دنبال شناسایی قابلیت‌های سازمانی مدل جدید و طراحی یک مدل ریاضی بهینه‌سازی بر اساس آن است. روش تحقیق این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر جمع‌آوری داده‌ها توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری شامل متخصصان دانشگاهی، فعالان حوزه تعالی سازمانی و کارشناسان شرکت همراه اول (MCI) است. در این تحقیق ابتدا با بهره‌گیری از مرور ادبیات سیستماتیک، مهم‌ترین قابلیت‌های سازمانی از منابع معتبر استخراج و دسته‌بندی گردید. در گام دوم، بر مبنای دیدگاه خبرگان و با استفاده از سیستم استنتاج فازی، روابط علیِ میان قابلیت‌ها و مدل تعالی سازمانی مدل‌سازی شدند. سپس برای هر قابلیت، معادلات ریاضی به‌منظور تعریف تابع کمّی‌سازی استخراج شد و کلیت مدل ریاضی قابلیت‌ها، تدوین گردید. در نهایت، با به‌کارگیری الگوریتم ژنتیک، پارامترهای مدل ریاضی بهینه‌سازی شدند تا بهترین ترکیب قابلیت‌ها در راستای تعالی سازمانی تعیین شود. در پایان، پیشنهاداتی برای کاربرد عملی چارچوب در شرکت‌ها و مسیرهای توسعه آتی پژوهش ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

• قابلیت‌های سازمانی
• مدل تعالی سازمانی
• بهینه‌سازی منابع
• الگوریتم ژنتیک

موضوعات

• مدیریت کیفیت

عنوان مقاله [English]

Identification and Mathematical Modeling of Organizational Capabilities in the Organizational Excellence Model Using a Fuzzy Inference System and Genetic Algorithm Optimization- Case Study: Mobile Communications of Iran (MCI)

نویسندگان [English]

• Ali Ebrahimi Kordlar ¹
• Hossein Safari ²
• Helyeh Sadat Aghamiri ³
• Fatemeh Sharifi Tabar ⁴
• Mohsen Moradi Moghaddam ⁴

¹ Associate Prof., Department of Accounting, Faculty of Accounting and Finance, College of Management, University of Tehran, Tehran, Iran.

² Department of Production and Operations Management, Faculty of Industrial and Technology Management, College of Management, University of Tehran, Tehran, Iran.

³ Faculty of Industrial and Technology Management, College of Management, University of Tehran, Tehran, Iran.

⁴ Faculty of Industrial and Technology Management, College of Management, University of Tehran, Tehran, Iran.

چکیده [English]

In today’s competitive environment, organizations must differentiate themselves through innovative capabilities and strategies that confer competitive advantage, and organizational capabilities play a pivotal role in business success. Excellence models such as EFQM help identify improvement opportunities, assess internal coherence, and guide performance enhancement. Since the organizational capabilities of the Mobile Communications of Iran (MCI) have not yet been examined using the latest EFQM framework, this study aims to identify the key organizational capabilities of the new model and develop an optimization-based mathematical formulation accordingly. Employing a descriptive survey design with an applied objective, the research population comprises academic experts, organizational excellence practitioners, and MCI specialists. First, a systematic literature review was conducted to extract and categorize the most critical organizational capabilities. Second, based on expert judgment and a fuzzy inference system, causal relationships among capabilities and the excellence model were modeled. Third, quantitative modeling of each capability was achieved through mathematical equations, resulting in an integrated capability model. Finally, a genetic algorithm was applied to optimize model parameters and determine the optimal combination of capabilities for organizational excellence. The study concludes with practical recommendations for framework implementation in companies and suggestions for future research directions.

کلیدواژه‌ها [English]

• Organizational Capabilities
• EFQM Excellence Model
• Resource Optimization
• Genetic Algorithm