نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه سیستان و بلوچستان

3 دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

رقابت به‌عنوان دنیای آیده آل اقتصاددانان شناخته می‌شود، دنیای که در آن قیمت نزدیک به هزینه نهایی بوده(مارک آپ نزدیک به یک) شدت مانع ورود در بازارها اندک و اطلاعات سیال پذیر است. در این مقاله به بررسی مارک آپ 36 صنعت فعال ایران، در سطح کد سه‌رقمی ISIC طی دوره 1390-1374 در مقایسه با کشورهای منتخب پرداخته‌شده است. نتایج نشان می‌دهد که در تمامی صنایع ایران  بوده است و همچنین ایران در بین کشورهای امریکا، ژاپن، آلمان، فرانسه، ایتالیا، بریتانیا، کانادا، استرالیا، بلژیک، دانمارک، فنلاند، هلند، نروژ و سوئد در بین 24 صنعت بررسی‌شده تنها در 9 صنعت دارای مارک آپ کمتر از 25/1 بوده است. همچنین در 11 صنعت دارای مارک آپ بالای 30/1 در بین این کشورها بوده است. مقایسه مارک آپ در صنایع ایران با سایر کشورهای منتخب نشان می‌دهد در صنایع چاپ و نشر، صنایع پلاستیکی، صنایع معدنی غیرفلزی، صنایع فلزی، ماشین‌آلات و تجهیزات، آشامیدنی‌ها، صنایع مس، پالایشگاه‌های نفت، مواد شیمیایی صنعتی و وسایل نقلیه موتوری دارای بالاترین شکاف بین هزینه نهایی و قیمت بوده است.
 

خداداد کاشی ف.، جعفری لیلاب.، بررسی ساختار بازار در صنعت بانکداری ایران، مجله بررسی های بازرگانی، ش 52، فروردین و اردیبهشت 1391.
شهیکی تاش، محمدنبی(1391)، برآورد کارایی فنی صنایع ایران، فصلنامه مدیریت دولتی، شماره12.
عبادی، جعفر و شهیکی تاش، محمدنبی (1383) «بررسی درجه رقابت در بازارهای صنعتی ایران»، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی ، شماره 31.
خداداد کاشی، فرهاد (1379 )،انحصار، رقابت و تمرکز در بازارهای صنعتی ایران، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 15.     
وزارت بازرگانی م ب ا.، بررسی ساختار (اندازه گیری تمرکز) در صنعت بانکداری ایران و هزینه های اجتماعی انحصار آن، دفتر مطالعات اقتصادی، آذرماه1378.
Perloff .J & Shen .E,( 2012) "Collinearity in Linear Structural Models of Market Power,"  Review of Industrial Organization, Springer, vol. 40(2), pages 131-138, March.
Roeger, W.(1995) “Can Imperfect Competition explain the Difference between Primal and Dual Productivity Measures? Estimates for US Manufacturing”, Journal of Political Economy, 103, 316-30.
 
Bikker, J.A., Haaf, K., Competition, Concentration and their relationship:An empirical analysis of the banking industry, journal of banking and finance, JBF 1748, 2002.                                                                                                             
Bikker, J.A., Haaf, K.,. Measure of competition and concentration in bankingindustry: a review of literature, Research series supervision no 27, September 2000.
Bikker, J.A., Shaffer, Sh., Spierjdijk, L., Assesing competition withPenzar –Rose Model: The role of scale,costs and equilibrium, DNB working paper,No 225, octuber 2005.
Bikker, J.A.,Spierjdijk, L., Measuring and explaining competition in financialsector, DNB working paper, No 245, 2010.    
     Rezitis, N.A., Evaluating the State of Competition of the Greek Banking Industry,  Journal of International Financial Markets, Institutions & Money, Vol  20, pp.68-90, 2010.
Goodarzi, A.,Shafiee,A., Market structure in Iranian banking sector: An application of Multilevel models, Iranian journal of economic research,Vol.17,No 50,pp.43-64,spring 2012.
Rezitis N. A., Evaluating the State of Competition of the Greek Banking Industry ; Journal of International Financial Markets, Institutions & Money, 20 , pp.68-90, 2010.